કેન્દ્ર સરકારે 2025 સુધીમાં લોકોના આર્થિક જીવનમાં પરિવર્તન લાવવા પ્રયાસો કર્યા છે. બેંકિંગ, ટેક્સ અને DIGITAL transactionમાં ફેરફારોથી આવક અને ખર્ચ પર અસર પડી છે. RBIએ ઝીરો બેલેન્સ ખાતાધારકો માટે UPI, IMPS, NEFT અને RTGS જેવી DIGITAL સુવિધાઓ મફત કરી છે. ટેક્સ સ્લેબમાં ફેરફાર થતા હવે 12 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર ટેક્સ દૂર કરાયો છે. સરકારે GSTમાં પણ સુધારા લાગુ કર્યા છે.

જીવનમાં અચાનક પૈસાની જરૂર પડે ત્યારે Personal Loan ઉપયોગી છે, જેમાં વ્યાજ દર વધારે હોય છે. RBIએ રેપો રેટ ઘટાડ્યા પછી, SBI, BOB, કેનેરા, ICICI અને HDFC બેંકોના વ્યાજ દરો જાણવા જરૂરી છે. કેનેરા બેંક 9.25% થી શરૂ થતા વ્યાજ દરે Personal Loan આપે છે, જ્યારે HDFC બેંક 10.90% થી 24% સુધી વ્યાજ વસૂલે છે. CIBIL સ્કોર પ્રમાણે વ્યાજ દરમાં ફેરફાર થાય છે.

અમેરિકી ડોલર સામે રૂપિયાનું ધોવાણ, FPIની વેચવાલી, અને અમેરિકાના ટેરિફના કારણે ભારતીય શેરબજારમાં FUNDનું ઓફલોડિંગ જોવા મળ્યું. રૂપિયો 91.08ની નીચી સપાટીએ પહોંચ્યો. ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ ઘટ્યા. BSE પર મીડકેપ અને સ્મોલકેપ ઈન્ડેક્સ ઘટ્યા. નિફ્ટી ફ્યુચર 26008 નજીક પોઝિશન સાવધાનીથી બનાવવી. ભારતીય શેરબજાર મજબૂત સ્થાનિક તરલતા અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સના પ્રભાવથી આકાર લેશે.

ક્રિપ્ટો કરન્સી માટે ભારત સરકાર ભલે નનૈયો ભણે, રોકાણકારો હજી નાહિંમત નથી. સરકાર ક્રિપ્ટોને મની લોન્ડરિંગનું હથિયાર માને છે, રિઝર્વ બેંકે તેને ગેમ્બલિંગ સમાન ગણાવ્યું છે. Bitcoin જેવી CRYPTO CURRENCY ખરીદી શકાય છે પણ કાનૂની માન્યતા નથી. CRYPTO PROFIT પર 30% ટેક્સ હોવા છતાં રોકાણકારોમાં રસ છે.

પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળાની અસ્થિરતા બાદ સેન્સેક્સ અને નિફ્ટી સાંકડી રેન્જમાં રહ્યા. પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં નિરાશાજનક કોર્પોરેટ પરિણામો અને US વેપાર નીતિને કારણે બજારમાં અસ્થિરતા જોવા મળી. સેન્સેક્સમાં ૩૦ વખત ૧% કે તેથી વધુ અને નિફ્ટીમાં ૩૨ વખત વધઘટ થઈ હતી. બીજા અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં સેન્સેક્સમાં ૩% અને નિફ્ટીમાં ૪% ની વધઘટ થઈ હતી.

SEBI બોર્ડે IPO માટે શેર બ્રોકર રેગ્યુલેશન અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડના નિયમોમાં ફેરફારોને મંજૂરી આપી છે. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ બ્રોકરેજ 6 બેઝિઝ પોઈન્ટ મર્યાદિત કરાયું છે. બેઝ એક્સપેન્સ રેશિયોમાંથી તમામ સ્ટેચ્યુટરી લેવીને બાકાત રાખવા મંજૂરી આપી છે. આ ઉપરાંત IPO લોક-ઈન અને ડિસ્કલોઝરના નિયમોમાં પણ ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે.

વૈશ્વિક સોનું $4300 ઉપર અને ચાંદી $66 પાર થતા રૂ. 800નો ઉછાળો આવ્યો. ક્રૂડ ઉછળતાં બજારનો રંગ બદલાયો. પ્લેટીનમ $1900 અને પેલેડીયમ $1600 ઉપર પહોંચ્યું. મુંબઈ ઝવેરી બજારમાં સોના-ચાંદીના ભાવ આંચકા પચાવી ઝડપથી ઉછળ્યા.

17 ડિસેમ્બરે એશિયન બજારોમાં મિશ્ર વલણો વચ્ચે ભારતીય શેરબજાર ફ્લેટ ખુલ્યું, ડોલર સામે રૂપિયાના ઘટાડાથી રોકાણકારોના સેન્ટિમેન્ટ પર અસર થઈ. BSE સેન્સેક્સ 84856 પર ખુલ્યો અને 9.32 કલાકે 84,812.92 પર ટ્રેડ થયો. NSE નિફ્ટી 50 પણ ફ્લેટ ખુલ્યો અને 25,899 પર ટ્રેડ થયો.

મુંબઈ ઝવેરી બજારમાં સોના-ચાંદીના ભાવમાં રેકોર્ડ તેજીને બ્રેક લાગી. World Marketમાં ભાવ તૂટતાં, ભાવ ઘટ્યા. જોકે, કરન્સી બજારમાં રૂપિયો તૂટતાં અને ડોલરના ભાવ ઉછળતાં ભાવ ઘટાડો સિમિત રહ્યો. અમદાવાદ ઝવેરી બજારમાં સોનાના ભાવ 10 ગ્રામના રૂ.1800 ગબડી ગયા.

NASDAQ એ 24 કલાક ટ્રેડિંગ શરૂ કરવા SEC પાસે મંજૂરી માંગી છે, જેનો હેતુ યુએસ ઇક્વિટી માટે વધતી જતી વૈશ્વિક માંગનો લાભ લેવાનો છે. આ યોજના ટેક્નોલોજી શેરો અને એપલ, માઈક્રોસોફ્ટ જેવી કંપનીઓના ટ્રેડિંગ માટે મહત્વપૂર્ણ બની રહેશે. NASDAQ એક્સચેન્જે આ માટે જરૂરી દસ્તાવેજો પણ સબમિટ કર્યા છે. ભારતમાં પણ શેરબજારમાં ટ્રેડિંગ કલાકો વધારવાની વિચારણા ચાલી રહી છે.

કોઈનસ્વિચના રિપોર્ટ મુજબ, ભારતના 75% ક્રિપ્ટો રોકાણકારો ટિયર-3,4 અને 2 શહેરોના છે, જેમાં ટિયર-3,4નો હિસ્સો 43.4% છે. UP 13% સાથે મોખરે છે, જ્યારે મહારાષ્ટ્ર 12.1% સાથે બીજા નંબરે છે. આંધ્ર પ્રદેશમાં 59% મહિલા રોકાણકારો છે. યુવાનોની ભાગીદારી વધી રહી છે, જેમાં 26-35 વર્ષના 45% રોકાણકારો છે. જોકે, ક્રિપ્ટોમાં રોકાણ જોખમી છે અને તેના પર 30% ટેક્સ લાગે છે.

દરેક વ્યક્તિએ બચત કરવી જોઈએ, અને પોસ્ટ ઓફિસની સિનિયર સિટીઝન સેવિંગ્સ સ્કીમ (POSSC) વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે બેંક FDથી વધુ વ્યાજ આપે છે. સરકાર રોકાણની સુરક્ષાની ખાતરી આપે છે. આ સ્કીમમાં 8.2% વ્યાજદર સાથે ₹1,000 થી રોકાણ શરૂ કરી શકાય છે, અને ₹30 લાખ સુધીનું રોકાણ કરી શકાય છે. આવકવેરા કાયદાની કલમ 80C હેઠળ ₹1.5 લાખ સુધીની વાર્ષિક કર કપાત પણ ઉપલબ્ધ છે. જો ₹30 લાખનું રોકાણ કરવામાં આવે તો આશરે ₹20,000ની માસિક આવક થઈ શકે છે.

એશિયન બજારોના નબળા વલણને પગલે ભારતીય શેરબજાર નીચા સ્તરે ખુલ્યું, BSE સેન્સેક્સ 407 પોઇન્ટ ઘટ્યો. NSE નિફ્ટી 50 પણ ઘટ્યો. FII એ વેચવાલી કરી, જ્યારે DIIએ ખરીદી કરી. એશિયાના બજારોમાં ઘટાડાનું કારણ US AI stocks માંથી નાણાં પાછા ખેંચવાનું હતું. વોલ સ્ટ્રીટના મુખ્ય સૂચકાંકો પણ નીચા સ્તરે બંધ થયા કારણકે રોકાણકારો Federal Reserve ના વ્યાજદરના વલણ વિશે સંકેતો મેળવી રહ્યા હતા.

મુંબઈ કરન્સી બજારમાં ડોલરના ભાવ વધતા રૂપિયાનું મૂલ્ય ઘટ્યું. રૂપિયો ગબડીને 90.79ના નવા તળિયે પહોંચ્યો. ડોલરના ભાવ રૂ.૯૦.૪૩ વાળા આજે સવારે રૂ.૯૦.૫૫ ખુલ્યા પછી નીચા ગયા. આ પરિસ્થિતિને કારણે આયાત મોંઘી થવાની શક્યતા છે, તેમજ economy પર પણ અસર પડી શકે છે.

મુંબઈ ઝવેરી બજારમાં સોના-ચાંદીના ભાવમાં ઉછાળો આવ્યો. અમદાવાદમાં સોનાનો ભાવ રૂ. 1,37,500 થયો, જે નવો રેકોર્ડ છે. વિશ્વ બજારમાં સોનાના ભાવ 4300 USD પ્રતિ ઔંસ થયા. ડોલર સામે રૂપિયાના ભાવ ઘટતા, ઈમ્પોર્ટ કોસ્ટ વધવાથી ઝવેરી બજારોમાં તેજી આવી.

ચાલુ વર્ષે IPOમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડોનો મોટો હિસ્સો જોવા મળ્યો છે. ડેટા મુજબ નવેમ્બરમાં છ IPOમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડોએ રૂપિયા 13,000 કરોડથી વધારેનું રોકાણ કર્યું છે. મ્યુચ્યુઅલ ફંડો દ્વારા ગ્રો કંપનીના IPOમાં સૌથી વધુ રોકાણ જોવા મળ્યું, જે લગભગ રૂપિયા 4,200 કરોડ આકર્ષિત થયું હતું.

ભારતમાં ક્રિપ્ટોકરન્સીઝના કામકાજમાં શહેરી વિસ્તારોની સરખામણીએ દ્વીતિય, તૃતિય અને ચતુર્થ શ્રેણીના નાના શહેરોનું યોગદાન વધારે છે. ૨૦૨૫માં ક્રિપ્ટોકરન્સીઝના કુલ કામકાજમાં ૭૫% કામકાજ નાના શહેરોમાં થયું હોવાનું એક રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે. કુલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટમાંથી ૧૩% ઉત્તર પ્રદેશમાંથી, ૧૨% મહારાષ્ટ્રમાંથી અને ૭.૯૦% કર્ણાટકમાંથી જોવાયું છે. ઇક્વિટી માર્કેટની જેમ ક્રિપ્ટોકરન્સીઝ પણ નાના શહેરોમાં વધુ લોકપ્રિય છે.

મેક્સિકોના 50 ટકા ટેરિફ અને ડોલર સામે નબળા રૂપિયાને લીધે ભારતીય શેર બજારમાં વોલેટીલિટી રહી. ઓટોમોબાઈલ, હેલ્થકેરમાં વેચવાલી અને કન્ઝયુમર ડયુરેબલ્સ, કેપિટલ ગુડઝ, FMCG શેરોમાં તેજી જોવા મળી. ડોલરના ધોવાણને લીધે મોટી ખાનાખરાબી ટળી હતી. સેન્સેક્સ 427.24 પોઈન્ટ તૂટીને 84840.32 સુધી ગયો હતો.

Elon Musk એ સૂર્યને વિશાળ ફ્યુઝન રિએક્ટર ગણાવી solar energy વધારવા ભલામણ કરી. તેમના મતે નાના પરમાણુ રિએક્ટરો વૈજ્ઞાનિક જિજ્ઞાસા પૂરતા સીમિત છે. પૃથ્વીની તમામ ઊર્જા જરૂરીયાત સંતોષવા solar energy પૂરતી છે. નાના ફ્યુઝન રિએક્ટરોના નિર્માણના પ્રયાસો અવ્યાવહારિક અને બિનજરૂરી છે. માનવજાતે સૂર્યની પ્રાકૃતિક ઊર્જા પર નિર્ભર રહેવું જોઈએ.

નવેમ્બરમાં જથ્થાબંધ ભાવાંક આધારિત ફુગાવો માઇનસ 0.32 ટકા રહ્યો, જે સતત બીજા મહિને નેગેટિવ છે. જો કે, માસિક ધોરણે કઠોળ અને શાકભાજી જેવા ખાદ્ય પદાર્થોના ભાવમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. આ આંકડાઓ સરકાર દ્વારા જારી કરવામાં આવ્યા છે.

વિદેશી રોકાણકારો ભારતીય બજારોમાંથી મોટા પ્રમાણમાં sharesનું વેચાણ કરી રહ્યા છે, જે પહેલાં ક્યારેય જોવા મળ્યું ન હતું. એક સમયે, Indian sharemarket વિદેશી રોકાણકારો માટે પહેલી પસંદગી હતું. FII દ્વારા રેકોર્ડ વેચાવલી થઈ છે, અને દર ટ્રેડિંગ કલાકે ₹152 કરોડના sharesનું વેચાણ થયું છે. Decemberમાં આ આંકડો ₹15,959 કરોડને પાર થયો છે.

રૂપિયાએ 15 ડિસેમ્બરે ડોલર સામે 90.58નો all-time low સ્પર્શ્યો, 9 પૈસા નબળો ખુલ્યો. Foreign fundsના ઉપાડથી દબાણ વધ્યું, 2025માં 5%થી વધુ નબળો પડ્યો. આયાત મોંઘી થશે, વિદેશમાં ફરવું અને ભણવું પણ મોંઘું થશે. ભારત-અમેરિકા વેપાર સોદામાં વિલંબ, મેટલ અને ગોલ્ડની કિંમતો વધવાથી આયાત બિલ વધ્યું. અમેરિકાના ઊંચા ટેરિફથી નિકાસને નુકસાન થયું. RBIનો હસ્તક્ષેપ ઓછો રહ્યો, શુક્રવારે RBI policy જાહેર થશે.

નબળા વૈશ્વિક સંકેતોથી ભારતીય શેરબજારની શરૂઆત ધીમી રહી, સેન્સેક્સ 390 પોઇન્ટ ઘટ્યો. રોકાણકારો WPI, FII પ્રવૃત્તિ, ડોલર સામે રૂપિયો અને ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ પર નજર રાખી રહ્યા છે. એશિયન બજારો પણ નબળા પડ્યા છે. શુક્રવારે સેન્સેક્સ 449.53 પોઈન્ટ વધ્યો હતો. FII એ વેચવાલી કરી હતી અને DII દ્વારા ખરીદી થઈ હતી.

રિપોર્ટ મુજબ, ઈલોન મસ્કની SpaceX 2026 માં 25 થી 30 અબજ ડોલરનો IPO લાવશે. આ વિશ્વનું સૌથી મોટું લિસ્ટિંગ હોઈ શકે છે. રોકાણકારો 421 ડોલર પ્રતિ શેરના ભાવે 2.56 અબજ ડોલરના શેર્સ ખરીદશે. OpenAI પછી SpaceX નું મૂલ્ય 1.5 ટ્રિલિયન ડોલર આંકવામાં આવશે.

ભારતીય શેરબજારમાં પ્રથમવાર પ્રમોટરો, પ્રાઈવેટ ઈક્વિટી ફન્ડસ વગેરેએ ઇક્વિટી હોલ્ડિંગ વેચી ૨૦૨૫માં રૂપિયા એક લાખ કરોડથી વધુની રકમ મેળવી છે. જાહેર ભરણાં દ્વારા ઊભા કરાયેલા રૂપિયા ૧.૭૫ લાખ કરોડમાંથી આશરે ૬૨% રકમ વર્તમાન હિસ્સેદારોના ખિસ્સામાં ગઈ છે, જેમણે IPO દ્વારા પોતાના હિસ્સા વેચ્યા છે. ગયા વર્ષે પણ ઓફર ફોર સેલ દ્વારા રૂપિયા ૯૫૦૦૦ કરોડ ઊભા કરાયા હતા.

નવા નિયમો મુજબ નેશનલ પેન્શન સિસ્ટમ (NPS) ઇક્વિટી ફંડ્સ હવે ગોલ્ડ-સિલ્વર ETF, REITs, ઇક્વિટી AIF અને IPOમાં રોકાણ કરી શકે છે. આ રોકાણ વિકલ્પોમાં સૌથી મોટી છૂટ છે, જે પેન્શન કોર્પસને લાંબા ગાળે વધુ સારી રીતે વિકસાવવામાં મદદ કરશે. PFRDA દ્વારા આ ફેરફારો ૧૦ ડિસેમ્બર, ૨૦૨૫ના રોજ કરવામાં આવ્યા હતા.

કેન્દ્ર સરકારને ચાલુ નાણાંકીય વર્ષમાં અત્યાર સુધીમાં 41378 કરોડ રૂપિયાનું ડિવિડન્ડ મળ્યું છે, જે બજેટના 60% આસપાસ છે. જોકે, આ આવક પાછલા વર્ષની સરખામણીમાં ઓછી છે. 2025ના નાણાંકીય વર્ષમાં સરકારની આવક રેકોર્ડ 74129 કરોડ રૂપિયા રહી હતી. CPSE Dividend ની આવક એક વર્ષ પહેલાના સમયગાળામાં 47338 કરોડ રૂપિયા હતી.

સોના-ચાંદીના ભાવમાં તેજી વચ્ચે સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડના રોકાણકારોને જેકપોટ મળ્યો છે. 2019માં ખરીદેલા SGBએ છ વર્ષમાં 330%થી વધુ વળતર આપીને ચોંકાવી દીધા છે. આ વળતર ઈન્વેસ્ટર્સને બોન્ડ પર મળેલા વ્યાજ વગરનું છે. આ રોકાણ સુરક્ષિત અને ફાયદાકારક સાબિત થયું છે.

નરેન્દ્ર મોદી અને ટ્રમ્પની વાતચીતમાં વેપાર કરારની ચર્ચાના અહેવાલથી ભારતીય શેરબજારમાં સુધારો થયો. સેન્સેક્સ 85000 અને નિફ્ટી 26000ને પાર કરી. અમેરિકન ફેડરલ રિઝર્વ દ્વારા વ્યાજ દરમાં 0.25% ઘટાડાને કારણે રોકાણકારોની સંપત્તિ (BSE પર લિસ્ટેડ શેરોની માર્કેટ કેપ) રૂપિયા 3.65 લાખ કરોડ વધી રૂપિયા 470.29 લાખ કરોડ થઈ.

વૈશ્વિક બજારમાં સોનું 4300 ડોલર અને ચાંદી 64 ડોલરને વટાવી ગયું, જ્યારે મુંબઈમાં ચાંદીનો ભાવ રૂ. 1,95,000નો નવો રેકોર્ડ બનાવ્યો. અમદાવાદ અને મુંબઈ બજારમાં વૈશ્વિક ગતિવિધિઓ અને કિંમતી ધાતુઓના ભાવ વધારાને કારણે સોના-ચાંદીમાં તેજી આવી. MCX માં ચાંદી ઉછળીને રૂ. બે લાખને પાર કરી ગઈ.